Κυριακή 19 Απριλίου 2015

Γραφίς



Σε επίσκεψη στο "Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας"  του κ. Κοτσανά είδα ένα έκθεμα που κίνησε την περιέργεια μου. Ήταν ένα κονδύλι, η λεγόμενη γραφίς.  
Αποτελούνταν από ξύλινες πλάκες που ήταν αλειμμένες με στρώμα κεριού. Οι αρχαίοι χάραζαν τη γραφή επάνω στη λεπτή κέρινη επίστρωση. Επίσης είχε κάτω μυτερό άκρο για το γράψιμο και επάνω ένα άκρο διαπλατυσμένο σε σχήμα σπάτουλας για να μπορούν σε περίπτωση λάθους να ισιάζουν εύκολα την επιφάνεια με το κερί. Η μέλισσα με το κερί της, λοιπόν, βοηθούσε τους αρχαίους και σε αυτό το κομμάτι.

Κυριακή 5 Απριλίου 2015

ΥΜΝΟΣ ΣΤΗ ΜΕΛΙΣΣΑ



Ας ήταν να μπορούσε, όπως και συ
να μάση από λουλούδι σε λουλούδι
τα λόγια –σαν το νέκταρ- κι η ψυχή
για να σου πλέξη το τραγούδι

Σαν ποια μεγάλη αξία της ζωής
και ποια ευλογία του θεού να σ΄ αντικρύσω;
που να σε βάλη ο νους μου να σταθής
και ποιο χρυσό θρονί για να σε στήσω;

Αχτίδα λέω πως είσαι εδώ στη γη
απ΄ του ήλιου το μάλαμα κομμένη
και φτερουγάς στο φως χρυσή ψυχή
μικρουλικη και τρισευλογημένη.

Σε περιμένουν τα λουλούδια -σαν καρδιά
ολάνοιχτη- α σε φιλοδωρήσουν.
Σε περιμένουν τ΄ ανοιξιάτικα κλαδιά
να δέσουν τους ανθούς και να καρπίσουν.

Ακούραστη γιομάτη προκοπή
συνάζεις τη σοδειά σου στην κυψέλη
μακάρι και των έργων μου οι καρποί
σαν το δικό σου νάηταν μέλι.

Και το κερί  ετοιμάζεις –άγιο φως-
ν΄ ανάψη σ΄ εκκλησίες λειτουργημένο.
Μακάρι ο κάθε πόθος μου ο κρυφός
νάταν κερί, σε κόνισμα αναμμένο.

Μα η πλάση είναι φιλάργυρη πολύ.
Της ομορφιάς είν΄ άφταστα τα μύρα.
Και το γλυκό της –μέλι- το φιλί
μόνο με σένα μας στέλνει η μοίρα.

Ποίημα της ποιήτριας κ. Χρυσάνθης Ζιτσαίας (φιλολογικό ψευδώνυμο της Χρυσάνθης Λάμπρου Οικονομίδου). Γεννήθηκε στο Πρίντεζι της Ιταλίας το 1902, μεγάλωσε όμως στο χωριό των γονιών της, τη Ζίτσα.

Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015

Το θαυματουργό φάρμακο



Πριν λίγες μέρες πίνοντας καφεδάκι με ένα φίλο μου έμαθα για ένα θαυματουργό φάρμακο.  Αλλά, ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Ο φίλος μου από μικρός ταλαιπωρείται με τις αμυγδαλές τους. Με το παραμικρό διογκώνονται και καταλαβαίνεται μετά πόσο επίπονο είναι για αυτόν. Έχει επιλέξει να μην τις αφαιρέσει και έτσι πάντα προσπαθεί να καταπολεμεί το πρόβλημα του δοκιμάζοντας πολλά γιατροσόφια. Σιρόπια, καραμέλες, μέλια, τσάι και ότι μπορείτε να φανταστείτε έχει δοκιμαστεί.
Πίνοντας, λοιπόν, το καφεδάκι μας αποκάλυψε ότι βρήκε την γιατρειά  στο χρόνιο πρόβλημα του. Τον ρώτησα αμέσως όντας παραξενεμένος ποιο είναι αυτό και τότε μου το είπε. "Είναι ένα σπρέι. Ψεκάζεις βαθιά μέσα στο λαιμό σου και αυτό ήταν. Το κακό σταματάει και ξεκινάει η θεραπεία του".
Φεύγοντας από το καφέ μας περάσαμε έξω από το φαρμακείο που είχε προμηθευτεί το προϊόν. Από περιέργεια του ζήτησα να μπούμε μέσα και να δω το θαυματουργό προϊόν. Δέχθηκε με χαρά και σε λίγο ζητούσαμε από την φαρμακοποιό να το φέρει. Όταν το έπιασα στα χέρια μου διαπίστωσα ότι ήταν ένα μικρό μπουκαλάκι με μια μακριά προεπέκταση στο πλάι ώστε να βοηθάει στον ψεκασμό. Άρχισα να διαβάζω την ετικέτα με τα συστατικά του και τότε προς μεγάλη μου έκπληξη είδα ότι βασικό συστατικό του ήταν η ΠΡΟΠΟΛΗ. Ναι, μάλιστα η πρόπολη. Η πρόπολη που μαζεύουμε εμείς οι μελισσοκόμοι.  Άλλη μια απόδειξη για αυτό το πολύτιμο προϊόν της μέλισσας.

Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2014

Ευκαιρίες ανάπτυξης στον τομέα του μελιού


Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΡΕΤΑ* 
*Ο κ. Κουρέτας είναι καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πρόεδρος Συμβουλίου Καινοτομίας Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Η διεθνοποιημένη αγορά έχει οδηγήσει (όλο και περισσότερο) την πρωτογενή παραγωγή σε μια κατεύθυνση συμπίεσης του κόστους, κυρίως μέσα από πρακτικές μη ασφαλούς παραγωγής και αναζήτησης πρώτων υλών που εξυπηρετούν τη μαζική βιομηχανία τροφίμων. Η Ελλάδα, ως μια περιοχή πρωτογενούς παραγωγής, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με όρους μαζικής, φτηνής παραγωγής, γιατί το μέγεθός της δεν επιτρέπει τη μετάβαση σε τέτοιου είδους εκμεταλλεύσεις. Το πλεονέκτημά της ήταν οι μικρές παραγωγές που με κόπο, μεράκι και σεβασμό στον άνθρωπο μπορούσε να αντλήσει από το χώμα της. Η ελληνική γη και οι άνθρωποί της μπορούν να παράγουν καταπληκτικά προϊόντα. Σαφέστατα οι συνέργειες τέτοιων μικρών παραγωγών μπορούν να δώσουν το απαραίτητο μέγεθος εξωστρέφειας, χωρίς όμως να υποτιμούμε τις διατροφικές ανάγκες της ίδιας της χώρας. Μια σημαντική παραγωγή στη χώρα μας είναι το μέλι με το οποίο θα ασχοληθούμε στο άρθρο αυτό.– Το βαμβάκι είναι ένα εντατικά καλλιεργούμενο προϊόν σε κάποιες περιοχές στην Ελλάδα, όπως στη Θεσσαλία. Το μέλι βαμβακιού υπερέχει έναντι των άλλων ποικιλιών μελιού στη συγκέντρωση υπεροξειδίου του υδρογόνου (H2O2, το κοινό οξυζενέ). Η φαρμακοβιομηχανία τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιεί σε επιθέματα τραυμάτων μέλι με αυξανόμενους ρυθμούς. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να προωθηθεί το μέλι αυτό στη συγκεκριμένη αλυσίδα μεταποίησης και χρήσης, με τιμή πάνω από 200 ευρώ το κιλό. Απαιτεί όμως μια κεντρική συμφωνία μεταξύ γεωργών, κρατικών δομών και μελισσοκόμων. Οι μελισσοκόμοι να εφαρμόζουν μια ορθή μελισσοκομική πρακτική παραγωγής βαμβακόμελου. Οι κρατικές δομές να προωθήσουν την εν λόγω καλλιέργεια με όρους ποιότητας (εδώ η ανάλυση δυσκολεύει, γιατί εμπλέκεται η ευρωπαϊκή και η εθνική αγροτική πολιτική, και οι δυστοκίες μιας χρόνιας αναποτελεσματικής γεωργικής κοινωνίας). Οι γεωργοί να εφαρμόσουν την αντίστοιχη ορθή γεωργική πρακτική (βήμα που απαιτεί πολλή εκπαίδευση και είσοδο στον κλάδο νέων πρακτικών σκέψης). 
Η μελισσοκομία είναι νομαδική και ο Ελληνας μελισσοκόμος πλεονεκτεί λόγω θέσης. Υπάρχει ένα ελληνικό μέλι που παράγεται από τα πευκοδάση. Για να παραχθεί το μέλι πεύκου, μεσολαβεί ένα κοκκοειδές έντομο που ονομάζεται Marchalina hellenica. Οπως εύκολα γίνεται αντιληπτό, είναι ένα ενδημικό έντομο του Αιγαίου (υπάρχει και στα παράλια της Τουρκίας). Το μέλι πεύκου δεν παράγεται πουθενά αλλού στον κόσμο. Αυτό το δεδομένο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κριτήρια προώθησης ενός προϊόντος στην παγκόσμια ανοιχτή πλέον αγορά. Ενα προϊόν που υπάρχει μόνο στην Ελλάδα (και στην Τουρκία). Ενα προϊόν που με βάση τα χαρακτηριστικά του έχει αξιόλογες βακτηριοστατικές ιδιότητες και που θα μπορούσε να αποτελεί για τον Ελληνα μελισσοκόμο ό,τι και το ακριβότερο μέλι στον κόσμο, το μέλι Manouka της Νέας Ζηλανδίας.
Οσον αφορά τα υπόλοιπα προϊόντα της μέλισσας:
 • Η γύρη και ο βασιλικός πολτός χαρακτηρίζονται «λειτουργικά τρόφιμα» (neutraceuticals) και η αξία των προϊόντων αυτών αυξάνει καθώς αυξάνει η ζήτησή τους και η εκτίμησή τους από το αγοραστικό κοινό. Η πρόπολη και το δηλητήριο, που δεν είναι τρόφιμα και έχουν πληθώρα βιολογικών δράσεων, θεραπευτικών ακόμα και καλλυντικών εφαρμογών, αποτελούν επίσης περιζήτητα προϊόντα με μεγάλη ζήτηση και υψηλή τιμή.
• Μεγάλο ενδιαφέρον επίσης έχει η ζύμωση του μελιού σε υδρόμελι («κρασί» από μέλι), η απόσταξή του σε μουντοβίνα («τσίπουρο» από μέλι) ή η περαιτέρω ζύμωσή του σε «ξύδι» από μέλι. Εξάλλου ήδη η ποτοποιία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για το μέλι. Υπάρχουν μπίρες με μέλι στην ελληνική αγορά, ρακόμελα και πιθανώς να δούμε και κρασί με μέλι σύντομα. 
• Το κερί τροφοδοτεί κηροπλαστεία ή κηρηθροποιεία που εφοδιάζουν τους μελισσοκόμους, βιοτεχνίες παραγωγής διακοσμητικών κεριών και είναι βασικό συστατικό στις περίφημες παραδοσιακές κεραλοιφές που εμφανίζουν μεγάλη ζήτηση.

 

Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου 2014

Ο Πέτρος, η Κατερίνα και η μελισσοπαρέα τους


 Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Καρακούση Δημήτρη με τίτλο: «Ο Πέτρος η Κατερίνα και η Μελισσοπαρέα τους».  Ο Πέτρος, η Κατερίνα, ο παππούς τους και η μελισσοπαρέα τους που απαρτίζεται από την Μελίσα, τον Μελένιο και την κυρά Μελώ μπλέκουν σε περιπέτειες με σκοπό τα παιδιά να ευασθητοποηθούν στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες λόγο των  ψεκασμών με μελισσοτοξικά φάρμακα στους αγρούς. Επίσης, μέσα από πλούσια εικονογράφηση να κατανοήσουν  για το πώς είναι δομημένη η κοινωνία των μελισσών ενώ παράλληλα να περάσουν σε αυτά μηνύματα όπως: αλληλοβοήθεια, συνεργασία, φροντίδα και ομαδικότητα. Μπορείται να το δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο:
Από το οπισθόφυλλο: Καλοκαίρι, και ο Πέτρος με την αδερφή του την Κατερίνα κάνουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές στο χωριό του παππού τους. Ξαφνικά, και ενώ όλα κυλούν ήσυχα, ένα τυχαίο συμβάν με μια μέλισσα θα γίνει η αιτία τα δυο παιδιά να μπλέξουν σε μια όμορφη περιπέτεια που θα έχει ως αποτέλεσμα να βιώσουν από κοντά τον όμορφο κόσμο των μελισσών. Θα μπορέσουν όμως τα δυο παιδιά να βοηθήσουν τις μέλισσες στον μεγάλο κίνδυνο που θα αντιμετωπίσουν, αφού αυτός μπορεί να φέρει και την καταστροφή τους;