Δευτέρα 23 Απριλίου 2018





Φ - Ένας συναρπαστικός αριθμός (Μαθηματικά)

Με την ευκαιρία του εορτασμού των 100 χρόνων λειτουργίας της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας και της ανακήρυξης του 2018 ως Έτους Μαθηματικών για την Ελλάδα ας δούμε πως και στην μέλισσα τα μαθηματικά έχουν τον λόγο τους και ας μιλήσουμε για τον Φ. Αυτόν τον συναρπαστικό αριθμό:
Η Θεία αναλογία υπάρχει, στο γενεαλογικό δέντρο κάθε κηφήνα σε ένα μελίσσι.
Το έντομο γεννιέται από ένα μη γονιμοποιημένο αβγό της βασίλισσας, δηλαδή έχει μητέρα αλλά όχι πατέρα.
Αντίθετα, τόσο η βασίλισσα (η μοναδική που κάνει αβγά) όσο και οι εργάτριες γεννιούνται από τα αβγά που έχουν γονιμοποιηθεί από αρσενικό.
Αυτές, λοιπόν, έχουν και πατέρα και μητέρα.
Επομένως, το γενεαλογικό δέντρο του κηφήνα διαμορφώνεται ως εξής:
έχει 1 μητέρα, 2 παππούδες (αρσενικό και θηλυκό), 3 προ παππούδες (δύο από την οικογένεια της γιαγιάς και μία του παππού), 5 προ-προπαππούδες, 8 προ-προ-προπαππούδες και ούτω καθεξής. (1,2,3,5,8,... όροι της ακολουθίας Fibonacci).

Όσο αφορά το την επιλογή του εξαγωνικού σχήματος του κελιού της κηρήθρας αυτή δεν είναι τυχαία από την μέλισσα. Αφενός μεν «κλείνει» επακριβώς το επίπεδο χωρίς κενά, αλλά είναι και το μοναδικό σχήμα με την μικρότερη περίμετρο. Η πλευρά του εξαγώνου (=0,62) σε σχέση με την πλευρά του ισοδυνάμου τετραγώνου (=1) έχουν σχέση χρυσής τομής. Πράγματι ο λόγος 1 / 0,62 = 1,62 όπου 1,62 = φ. Οι πλευρές δηλαδή  των ισοδυνάμων τετραγώνου και εξαγώνου σχηματίζουν το χρυσό ορθογώνιο στο οποίο ο λόγος των πλευρών ισούται με 1,62 ήτοι =φ.


Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2017

Πήλινη κυψέλη



ΜελισσοκατασκευέςΟι ελληνικές παραδοσιακές πήλινες κυψέλες  χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άγριου βιολογικού μελιού με βάση τις αρχές τις φυσικής διαχείρισης χωρίς φάρμακα, τεχνητή διατροφή και φύλλα κερήθρας. Η πήλινη κυψέλη που παρουσιάζουμε εδώ είναι μονόστομη και ήταν σε χρήση σε πολλά νησιά των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και της Κρήτης από την αρχαιότητα.
Ως υλικό για την κατασκευή της χρησιμοποιείται ο πηλός. Οι κυψέλες αυτές τοποθετούνταν
σε οριζόντια θέση μέσα σε μάντρες και το καπάκι συγκρατείται από μα πέτρα.
Παρακάτω δίνονται οι διστάσεις μια τέτοιας
κυψέλης.
Κυρίως σώμα
Το πάχος του κυμαίνεται περίπου στο 1,5 εκ
Το ύψος του, στα 70 εκ.
Η βάση έχει διάμετρο 23 εκ., ενώ το
άνοιγμα 33 εκ.
Η μέση κυμαίνεται στα 28 εκ.
Το χείλος του ανοίγματος είναι 2 εκ.
Καπάκι
Φέρει περίπου 28 – 30 τρύπες διατομής
0,5 εκ.
Η διάμετρος είναι 30 εκ.
Στην μέση του καπακιού υπάρχει ύψωμα διαμέτρου 6 εκ. και εσωτερικά βαθούλωμα για να μας βοηθάει να το πιάνουμε και να το ανασηκώνουμε.
Παρατήρηση
Σ’ αυτού του είδους την κυψέλη δεν τοποθετούσαν εσωτερικά κάτι, π.χ. ξύλα, για να χτιστούν οι κηρήθρες αλλά οι μέλισσες έχτιζαν ελεύθερες. Ο τρύγος γινόταν από το άνοιγμα. Με ένα μαχαίρι έκοβαν τις κηρήθρες που βρίσκονταν στο εξωτερικό μέρος της κυψέλης. Οι πρώτες κηρήθρες συνήθως ήταν άδειες, ενώ οι υπόλοιπες γεμάτες με μέλι. Επίσης, να αναφέρουμε ότι το φαινόμενο της σμηνουργίας σε αυτές της κυψέλες ήταν έντονο.